Συγκοπή είναι η πλήρης απώλεια συνείδησης-αισθήσεων, η οποία έρχεται αιφνιδίως, είναι βραχείας διαρκείας και αποκαθίσταται πλήρως. Σχετίζεται με εγκεφαλική υποάρδευση, δηλαδή με μείωση της ροής αίματος στον εγκέφαλο. Είναι ένα σύμπτωμα που μπορεί να συμβεί σε πολλούς, αποτελεί συνηθισμένη αιτία τραυματισμού ή ατυχήματος και συχνά υποτροπιάζει, δηλαδή έχει την τάση να επαναλαμβάνεται.

Το συχνότερο αίτιο απώλειας αισθήσεων είναι η λεγόμενη κοινή λιποθυμία. Συνήθως σχετίζεται με συναισθηματικό stress, έντονο πόνο ή φόβο (πχ θέα αίματος ή βελόνας), παρατεταμένη ορθοστασία και έχει κατά κανόνα μια βραχεία προειδοποιητική περίοδο με δυσφορία, αδυναμία, εφίδρωση, θολή όραση. Ονομάζεται και παρασυμπαθητικοτονική συγκοπή γιατί προκαλείται από υπερβολική διέγερση του παρασυμπαθητικού αυτόνομου νευρικού συστήματος, με αγγειοδιαστολή και βραδυκαρδία και κατά συνέπεια απότομη πτώση της παροχής αίματος.

Άλλη συχνή αιτία συγκοπής είναι η λεγόμενη ορθοστατική υπόταση, όπου εμφανίζεται απώλεια αισθήσεων λίγο μετά από την έγερση σε όρθια θέση, λόγω πτώσης της πίεσης. Συνήθως συμβαίνει σε άτομα μεγάλης ηλικίας και σχετίζεται με δυσλειτουργία του αυτόνομου νευρικού συστήματος (πχ, σε σακχαρώδη διαβήτη, νόσο Parkinson), αφυδάτωση, αλκοόλ και διάφορα φάρμακα (αντιυπερτασικά, διουρητικά, αγγειοδιασταλτικά, αντικαταθλιπτικά, φάρμακα για τον προστάτη κλπ).

Σπανιότερες αιτίες συγκοπής σχετιζόμενης με το αυτόνομο νευρικό σύστημα είναι η "περιστασιακή συγκοπή" που συμβαίνει χαρακτηριστικά με το βήχα, το γέλιο, την ούρηση ή την αφόδευση, καθώς και το "σύνδρομο καρωτιδικού κόλπου" που προκαλείται από στροφή του κεφαλιού ή πίεση στο λαιμό (πχ σε δέσιμο γραβάτας).

Η συγκοπή που συνδέεται με καρδιαγγειακά αίτια αποτελεί ένα υπολογίσιμο ποσοστό του συνόλου και είναι σημαντικό να αναγνωρίζεται γιατί σχετίζεται με αυξημένη θνητότητα. Μπορεί να εμφανίζεται σε βαλβιδοπάθειες όπως η στένωση αορτικής βαλβίδας, μυοκαρδιοπάθειες όπως η υπερτροφική, στεφανιαία νόσο-έμφραγμα, μεγάλη περικαρδιακή συλλογή υγρού, άλλες δομικές παθήσεις της καρδιάς, πνευμονική εμβολή κλπ. Μπορεί επίσης να προκληθεί από αρρυθμίες όπως κοιλιακή ταχυκαρδία,  βραδυκαρδία από νόσο φλεβοκόμβου (του φυσικού βηματοδότη της καρδιάς), καρδιακές παύσεις, κολποκοιλιακό αποκλεισμό (δυσλειτουργίες του ηλεκτρικού συστήματος της καρδιάς).

Τέλος άλλα αναγνωρίσιμα αίτια απώλειας συνείδησης που μοιάζουν με συγκοπή είναι τα επεισόδια επιληψίας, κάποιες περιπτώσεις εγκεφαλικών επεισοδίων, μεταβολικοί λόγοι όπως η υπογλυκαιμία αλλά και καταστάσεις όπως η κρίση πανικού ή η υστερία. Σημειώνεται ότι ένα ποσοστό των επεισοδίων παραμένει αδιευκρίνιστο.

Η βασική διερεύνηση της συγκοπής περιλαμβάνει καταρχήν λήψη λεπτομερούς ιστορικού, καλή κλινική εξέταση και ηλεκτροκαρδιογράφημα. Το υπερηχογράφημα είναι πολύτιμο για τον έλεγχο δομικών καρδιακών παθήσεων όπως μυοκαρδιοπαθειών, βαλβιδοπαθειών. Περαιτέρω έλεγχοι που μπορούν να διενεργηθούν κατά περίπτωση είναι το Holter ρυθμού, η δοκιμασία κοπώσεως, ή η δοκιμασία ανάκλισης (tilt test). Σε ειδικές περιπτώσεις ο καρδιολόγος μπορεί να συστήσει στα πλαίσια διερεύνησης αρρυθμιολογικών αιτίων μια εξειδικευμένη εξέταση που λέγεται ηλεκτροφυσιολογική μελέτη (επεμβατική διαδικασία που μοιάζει με στεφανιογραφία και χαρτογραφεί ηλεκτρικά την καρδιά) ή την εμφύτευση κάτω από το δέρμα συσκευής συνεχούς καταγραφής καρδιογραφήματος (εμφυτεύσιμο Ηolter, μεγέθους κάψουλας ή και μικρότερο). Η αντιμετώπιση που προτείνεται είναι βάσει των ευρημάτων του ελέγχου που διενεργήθηκε και της ύπαρξης ή όχι παθολογικού καρδιακού υπόβαθρου.